ÇEYİZ

KIZ BEŞİKTE ÇEYİZ SANDIKTA.

Anne ve babalar çocuklarının küçüklüğünden itibaren biriktirirler çeyizlerini. Tarihimiz de çeyiz, sosyal ve ekonomik durumlara, gelenek göreneklere göre değişmekteydi. Hanedanlık zamanın da devleti idare edenler arasın da kız alıp verme olduğu zaman çeyiz olarak yanında bir bölgeyi alıp götürmesi  makbuldü. Günümüz de ise; mutfak eşyası, nevresim takımları götürülmekte. 

Kız beşikte çeyiz sandıkta sözü ise bunun hala yaşatıldığının göstergesidir. Anneler çocukları için eline çeyiz sayılabilecek türden ne geçerse geçsin biriktirmeye başlarlar ve meşhur kendi çeyiz sandıkların da artık sizin için biriktirmeye başlarlar. Böyle yapmalarının nedeni düğün zamanı hepsinin birden alınması külfetli olmamasıdır. Sandıklar da saklanan sizin için el emeği göz nuru kanaviçe işlemeler,ince tığ işleri banyo setlerinden tutun da mutfak gereçlerine kadar bulunur o sandıkta. Küçük bir çeyiz dükkanı gibidir. Bu saydığımız ürünleri genelleme yaparak saydık. Tabi ki çeyiz hazırlamalar bölgelere ve kültüre göre değişmektedir. Hazırlanan çeyiz eşyaları  “kızın yüz akı” olarak adlandırılırdı. Çeyizin fazla oluşu ve değerli oluşu kıza ve ailesine saygınlık kazandırırdı.

Bazı yöreler de düğün yapılmadan önce çeyiz evin müsait bir odasında sergilenip misafirlere gösterilirdi. Gelenler ise gözlerini alamazlardı bu muhteşem çeyizden. Kızların genelinde olan bir takıntıdır. Benim çeyizimde olan bir ürün başkasında olmasın, bu nevresimden almasın gibi takıntıları olmaktaydı.

Damat çeyizi almaya geldiğinde “çeyiz alayı” yapılırdı. Davullar zurnalar çalınır kornolar susmazdı ta ki asıl yerine ulaşana dek.

Konak ve saraylarda ise çeyiz göndermenin şekli; çeyiz alayı bite dek mehterhane çalardı. Damat çeyizi taşıyanlara hediyeler dağıtırdı. Devlet Hatun, Yıldırım Bayezid’e gelin giderken Germiyanoğullarının topraklarını Osmanlılara çeyiz olarak götürmesi tarihte ayrı bir yer tutmaktadır.